Spadki / Dziedziczenie ustawowe

Jeżeli spadkodawca nie sporządził testamentu albo spadkobierca powołany w testamencie nie chce, albo nie może dziedziczyć, wtedy krąg osób powołanych do dziedziczenia określają przepisy kodeksu cywilnego.

 

Kolejność dziedziczenia

 

Kodeks cywilny dzieli spadkobierców na kolejne grupy. Dopiero wówczas gdy nie ma spadkobierców należących do grupy mającej pierwszeństwo, mogą dziedziczyć spadkobiercy należący do kolejnej grupy.

 

Spadkobiercy pierwszej grupy

 

W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

 

Uwaga! Małżonek jest wyłączony od dziedziczenia, jeżeli pozostaje w separacji, albo jeżeli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione.

 

Przykład I. Spadkodawca pozostawił żonę i dwoje dzieci. W tej sytuacji żona otrzyma 1/3 spadku a każde z dzieci także po 1/3 spadku.

 

Przykład II. Spadkodawca pozostawił żonę i czworo dzieci. Żona otrzyma 1/4 spadku, a każde z dzieci po 3/16 spadku.

 

Uwaga! Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.

 

Przykład III. Spadkodawca pozostawił żonę i dwoje dzieci, z których jedno nie dożyło otwarcia spadku i pozostawiło dwoje dzieci. W tej sytuacji żona otrzyma 1/3 spadku, żyjące dziecko 1/3 spadku, a dzieci zmarłego dziecka po 1/6 spadku.

 

Spadkobiercy drugiej grupy

 

Jeżeli spadkodawca nie pozostawił zstępnych (np. dzieci albo wnuków) wówczas do dziedziczenia dochodzi druga grupa spadkobierców. Należą do niej: małżonek i rodzice spadkodawcy.

 

Uwaga! Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku.

 

 

Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. Jednak jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym.

 

Udział małżonka, który dziedziczy razem z rodzicami i rodzeństwem wynosi połowę spadku.

 

Przykład IV. Spadkodawca pozostawił żonę, ojca oraz dwójkę rodzeństwa. Żona otrzyma 1/2 spadku, ojciec 1/4 spadku, a rodzeństwo po 1/8 części spadku.

 

Spadkobiercy trzeciej grupy

 

W przypadku braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy - dziedziczą oni w częściach równych.

 

Uwaga! Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym.

 

Spadkobiercy czwartej grupy

 

W przypadku braku małżonka spadkodawcy i krewnych, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada pasierbom, o ile w dacie śmierci spadkodawcy nie żyło żadne z ich rodziców.

 

Uwaga! Warunkiem dziedziczenia przez pasierba jest to, aby żadne z jego rodziców nie żyło w dacie śmierci spadkodawcy.

 

Dziedziczenie gminy ostatniego miejsca zamieszkania i Skarbu Państwa

 

W braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

Potrzebujesz pomocy - dzwoń!
+48 22 299 30 24; +48 502 516 688